De participatieladder voor jouw gemeente helpt de burgerbetrokkenheid te vergroten. Maar, hoe ga je daar concreet mee aan de slag? En wat betekenen de verschillende stappen op die ladder eigenlijk? Wij leggen het je graag uit. Zo verbeter je de transparantie, vergroot je het vertrouwen en nodig je burgers en bewoners uit om daadwerkelijk te participeren.
Wat levert het op:
1. Meer transparantie en meer vertrouwen tussen burgers en overheid
2. Breed omarmd beleid dankzij directe inbreng door de gemeenschap
3. Aan de slag met iedere stap van de participatieladder voor jouw gemeente
Hoe betrek je burgers bij het beleid?
Veel gemeenten worstelen met de betrokkenheid van burgers bij hun beleid. Hoe krijg je bewoners mee met de plannen? En hoe voorkom je misverstanden, wantrouwen of een gebrek aan steun voor beleidsinitiatieven? Het is een herkenbaar probleem, waar we je graag mee helpen.
De participatieladder voor jouw gemeente biedt uitkomst. De ladder beschrijft verschillende stappen, waarmee je de participatie steeds verder vergroot. Je ontwikkelt van informeren tot uiteindelijk meebeslissen, zonder dat je in één keer alles moet veranderen.
Alle stappen van de participatieladder voor jouw gemeente
Zo ziet de gemeente participatieladder eruit:
1. Informeren
Begin met het verstrekken van informatie aan burgers. Er is nog geen sprake van directe feedback of interactie, dus dit doe je waarschijnlijk al. Het doel is om burgers zo transparant mogelijk te informeren over beleid, plannen en beslissingen.
2. Raadplegen
Raadpleeg burgers, bijvoorbeeld over de plannen die je maakt en beslissingen die je neemt. Gebruik bijvoorbeeld een enquête, een openbare bijeenkomst of een hoorzitting. Vraag burgers naar hun mening, maar behoud zelf de beslissingsbevoegdheid.
3. Adviseren
Neem de inbreng van burgers serieuzer, door dat op te pakken als daadwerkelijke adviezen. Burgers kunnen op deze manier invloed uitoefenen op de besluitvorming. Organiseer bijvoorbeeld een adviesraad of een panel, waarin burgers kunnen meedenken over specifieke onderwerpen.
4. Coproduceren
Op dit niveau werken burgers en jouw gemeente samen aan de ontwikkeling van beleid, projecten en diensten. Jullie vormen samen een partnership. Beide partijen hebben invloed op het proces en de uitkomsten daarvan.
5. Meebeslissen
Laat burgers een actieve rol spelen in de besluitvorming, dus laat ze meebeslissen. Sterker nog, geef ze in sommige situaties een beslissende stem. Organiseer bijvoorbeeld een burgerjury of een referendum.
Interactieve platforms en workshops organiseren
Benieuwd hoe je aan de slag kunt met de participatieladder voor jouw gemeente? Wij helpen je daar graag bij. We ontwikkelen bijvoorbeeld interactieve platforms, geschikt voor de verschillende stappen op de ladder. Of we organiseren workshops, waarin je burgers kunt uitnodigen om actief deel te nemen.
Wij leggen de basis voor een constructieve dialoog tussen burgers en beleidsmakers, waardoor jullie nader tot elkaar komen. Dat kan voor elke stap op de participatieladder, waarbij we steeds graag toelichten hoe dat precies werkt.
Een bewezen aanpak
Uit onderzoek door Wageningen University & Research (WUR) blijkt dat burgerparticipatie een belangrijke rol speelt bij het verbeteren van gemeentelijk beleid en onderzoeksprojecten. Vooral de evoluerende rollen van burgers, overheden en maatschappelijke organisaties maakt het verschil. De participatieladder kan helpen bij bijvoorbeeld de inrichting van natuur, landschap en specifieke locaties.
Houd er rekening mee dat burgerparticipatie verder gaat dan de participatie als proefpersoon of een specifieke interventie. Gebruik in plaats daarvan meerdere activiteiten, om burgers actief te betrekken bij het ontwikkelen, plannen en uitvoeren van beleid. De Open Universiteit deed onderzoek naar co-creatie en citizen science. Zo kunnen burgers hun kennis, ervaringen en vaardigheden op een waardevolle wijze inbrengen.
Ten slotte toont onderzoek door LPB aan dat vooral het opzetten van een burgerbegroting impact maakt in de samenleving. De inhoud van de voorstellen en de aanwezigheid van politiek draagvlak bepalen vervolgens of de voorstellen geïmplementeerd kunnen worden. Het laat zien dat de mate waarin politici luisteren naar burgers invloed heeft op zowel de participatie als een breder draagvlak om gezamenlijke plannen uit te voeren.
Voorbeelden van de participatieladder
Benieuwd hoe je concreet aan de slag gaat met de participatieladder in jouw gemeente? Dat kan bijvoorbeeld op de volgende manieren:
1. Ontwikkel samen een nieuw gemeentelijk milieubeleid
Nodig burgers uit om via een online platform ideeën en feedback in te dienen, als je werkt aan een nieuw gemeentelijk milieubeleid. Spreek met bewoners af dat je de ideeën mee zal nemen tijdens de beleidsvormingsfase. Burgers hebben dan de mogelijkheid om mee te denken en zien hun invloed terug in het uiteindelijke beleid.
2. Zet een mobiele app in om bewoners te betrekken bij lokale groenruimtes
Een mobiele app is heel goed geschikt om bewoners te betrekken bij de herontwikkeling van lokale groenruimtes. Je creëert daarmee veel meer betrokkenheid van de gemeenschap, net als tevredenheid bij individuele bewoners. Je bepaalt zelf op welke trede van de participatieladder je aan de slag gaat, om meer of meer invloed toe te kennen aan de suggesties van burgers.
Aan de slag met de participatieladder voor jouw gemeente
Wil je aan de slag met de participatieladder voor jouw gemeente? Wij helpen je graag.
Of stel ons je vragen. Dan nemen we snel contact met je op.