Benieuwd naar de beste maatschappelijke participatie voorbeelden? Wij helpen je de kloof tussen burgers en bestuur te dichten. Bouw bruggen, door burgers actief te betrekken bij beleidsvorming en projectontwikkelingen. Dat doen we voor gemeenten, provincies en overheidsinstellingen, net als voor andere organisaties. Wij delen inspirerende voorbeelden, om inspiratie en ideeën op te doen.
Wat levert het op:
1. Meer betrokkenheid, meer tevredenheid en een sterkere sociale cohesie
2. Verbeterde besluitvorming dankzij inclusieve processen
3. Actieve betrokkenheid verhoogt de transparantie en het vertrouwen
Concrete uitdagingen van gemeenten en andere overheden
Diversiteit en inclusiviteit vormen twee van de grootste uitdagingen voor diverse overheden. Ze worstelen met manieren om alle lagen van de bevolking te betrekken, inclusief minderheden. Hoe betrek je groepen mensen die zich normaal gesproken minder laten horen? De maatschappelijke participatie voorbeelden laten zien hoe dit enorme toegevoegde waarde oplevert.
Concreet zijn de juiste communicatie en goede bereikbaarheid belangrijke middelen om dit voor elkaar te krijgen. Om een breed publiek te bereiken en te betrekken is het belangrijk dat zij snappen wat je communiceert. En dat je bereikbaar bent voor vragen, opmerkingen of overwegingen. Gebruik daarom de juiste kanalen en stem de boodschap af op de doelgroep.
Schep ten slotte de juiste verwachtingen. Ook dat is een uitdaging van veel gemeenten en andere instellingen en organisaties. Burgers raken gefrustreerd als hun input niet (direct) tot veranderingen leidt. Andersom zijn beleidsmakers veelal terughoudend om te veel inspraak te geven. Zij vrezen voor onrealistische of onuitvoerbare voorstellen. Hoe vind je daarin de balans?
3 voorbeelden van maatschappelijke participatie
Een aantal maatschappelijke participatie voorbeelden laat zien dat het anders kan. Dat er mogelijkheden bestaan om divers en inclusief te ontwerpen. De juiste communicatie en bereikbaarheid spelen daarbij een belangrijke rol, net als het scheppen van verwachtingen.
Voorbeelden: gemeenten Zeist en IJsselstein
Mooie voorbeelden van maatschappelijke participatie vind je bijvoorbeeld in de gemeenten Zeist en IJsselstein. Zij werden een jaar lang gevolgd, om te laten zien hoe ze participatie in de dagelijkse praktijk vormgeven.
De gemeenten gebruiken verschillende vormen van burgerparticipatie. Ze zorgen bijvoorbeeld voor wettelijke inspraak, voor interactieve besluitvorming en voor burgerinitiatieven. De concrete benaderingen passen de gemeenten aan op basis van sociaal-culturele, politieke en technologische ontwikkelingen. Op die manier omarmen ze digitalisering, gaan ze om met mondige inwoners en bieden ze een antwoord op individualisering. Zeist focust bijvoorbeeld op vernieuwing van de lokale democratie. IJsselstein richt zich op de efficiëntie van burgerparticipatie.
Voorbeeld: Movisie met de gemeente Eindhoven
Een samenwerking tussen Movisie en de gemeente Eindhoven toont een ander voorbeeld van maatschappelijke participatie. Samen hebben ze de participatie onder inwoners weten te verbeteren. De aanpak leidde tot een handreiking met veertien praktische tips. Die helpen participatietrajecten meer divers, inclusiever en aantrekkelijker te maken. Concreet helpen de tips bij het vergroten van de zeggenschap en de invloed van inwoners die meedoen aan een participatietraject.
Meer burgerberaden voor maatschappelijke thema’s
In algemene zin neemt het aantal burgerberaden de afgelopen jaren toe. Inwoners helpen daarin bij het aanpakken van complexe maatschappelijke vraagstukken. Tientallen gemeenten overwegen om het model over te nemen, als participatiemodel. De kans is groot dat dit de komende jaren een verdere vlucht neemt, omdat de eerste resultaten veelbelovend zijn.
Lessen uit de voorbeelden
Wij trekken lessen uit ieder maatschappelijk vraagstuk waar we aan werken. Op die manier gebruiken we de voorbeelden van maatschappelijke participatie om blijvend te leren en verder te verbeteren.
Dat geldt bijvoorbeeld voor onze strategieën voor diversiteit en inclusiviteit. Het is belangrijk om op maat gemaakte benaderingen te ontwikkelen. Die maken het makkelijker om de diverse groepen actief te betrekken. We gebruiken bijvoorbeeld communicatie in meerdere talen, organiseren evenementen op toegankelijke locaties en tijden en zetten gemeenschapsleiders in als bruggenbouwers. Op die manier bereiken en motiveren we zoveel mogelijk verschillende mensen.
Daarnaast gebruiken we een combinatie van verschillende traditionele en digitale communicatiemiddelen. We gebruiken bijvoorbeeld social media, lokale media, workshops en interactieve platforms. Op die manier zijn we bereikbaar voor een brede gemeenschap, los van voorkeuren, ervaringen en beschikbaarheid.
Ten slotte gebruiken we feedbackloops om de juiste verwachtingen te scheppen en achteraf te controleren in welke mate dat lukt. Bovendien halen we al tijdens het proces feedback op, om tijdig bij te sturen als dat nodig is. Op die manier laten we burgers zien hoe hun bijdragen worden meegenomen tijdens de rest van het proces. Andersom verlaagt het de ervaren risico’s voor beleidsmakers, omdat ze eerder kunnen ingrijpen als dat nodig blijkt.
Ben jij het volgende voorbeeld?
De mooie voorbeelden van maatschappelijke participatie moeten misschien nog wel gemaakt worden. Wij gaan er graag enthousiast mee aan de slag, op basis van het maatschappelijke vraagstuk waar je mee worstelt.
Dus zoek je de expertise, ervaring en het enthousiasme om dit samen op te pakken? Het is waar we goed in zijn en waar we graag aan werken. Vertel ons over de uitdaging die je ervaart. De kans is groot dat we er een idee bij hebben, misschien wel op basis van de bestaande voorbeelden van maatschappelijke participatie.